نظرات جمعی از تحلیل گران:
مراسم تحلیف ترامپ روز ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵ یعنی اول بهمن است و رئیسجمهور آینده آمریکا وارد کاخ سفید میشود. شروع به کار ترامپ در کاخ سفید بدلیل سهم تقریبی ۲۵ درصد از اقتصاد جهانی و شخصیت خاص او ، میتواند بر روی تمام اقتصادهای دنیا از جمله ایران تاثیرگذار باشد و مسیر هر اقتصادی را صعودی یا نزولی و یا برعکس سازد. در چنین شرایطی به نظر میرسد که دولت به دنبال یک رویکرد دوگانه است: از یکسو اصلاحات دروناقتصادی برای کاهش وابستگی به تحریمها و تقویت بنیادهای اقتصادی، و از سوی دیگر پیگیری راهکارهایی برای لغو تحریمها و بهبود روابط بینالمللی بهمنظور ایجاد فضای مناسب برای رشد. محمدتقی فیاضی معتقد است که شرایط اقتصاد ایران را در دو مرحله اصلی قبل از مذاکره و بعد از مذاکره میتوان بررسی کرد. مرحله قبل از مذاکره، از هماکنون آغاز میشود و تا زمانی که دو طرف پای میز مذاکره بنشینند ادامه خواهد داشت. دولت ترامپ در این مرحله سختترین تحریمهای ممکن، از جمله تحریمهای نفت، فرآوردههای نفتی، محصولات پتروشیمی و فولاد را اعمال خواهد کرد. این تحریمها میتوانند شوک اولیهای به بازارهای ایران وارد کنند. با این حال، دولت ایران میتواند با استفاده از ابزارهای مدیریت انتظارات و شعارهای مذاکرهای، تا حدودی بازارها را کنترل کند. این مرحله، مرحلهای حساس است و مدیریت صحیح آن میتواند از تشدید بحران جلوگیری کند.
کد خبر: ۳۹۷۲۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۰۱
دولت چهاردهم و چالش مجوزها:
وزیر اقتصاد در دستوری جدید به دستگاههای اجرایی تاکید کرد از صدور مجوزهای خلقالساعه خودداری کنند. عبدالناصر همتی مهلتهایی مشخص برای اجرای برخی اقدامات تعیین کرده است، از جمله تدوین شرایط تعلیق و ابطال مجوزها، بهروزرسانی سامانههای مرتبط با درگاه ملی و حذف استعلامهای موازی. این موارد تا پایان سال جاری باید به نتیجه برسند. برخی از فعالان اقتصادی معتقدند که این حرکت به معنای واقعی یک تحول در محیط کسبوکار است. پیشبینیپذیری قوانین و مقررات، علاوه بر ایجاد ثبات، فعالان اقتصادی را به آیندهنگری و تصمیمگیری آگاهانهتر سوق میدهد. این اقدام، که نااطمینانی در اقتصاد را کاهش میدهد و انگیزه فعالان اقتصادی برای ورود به بخشهای مولد را افزایش میدهد.
کد خبر: ۳۹۷۰۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۱۹
مهران صولتی:
دربارهٔ چگونگی تدوین و تصویب سند چشمانداز بیست ساله، باید گفت که به شکست طرحهای چشمانداز-گونهٔ پیشین در کشور از سال ۱۳۷۶ در دبیرخانهٔ مجمع تشخیص مصلحت نظام این احساس وجود داشت که سامانهٔ کلانخط و مشیگذاری راهبردی کشور و مدیریت آن دچار نقص و ناهماهنگی و فاقد اهداف اجماعی است و این که سیاستهای کلّی نظام در یک جهت خاص و معین تدوین نمیشود، به همین دلیل در سال ۱۳۷۸ بحثی با عنوان «افق آینده» در دبیرخانهٔ مجمع تشخیص آغاز گردید که سرآغاز طرح سند چشمانداز شد. به تعبیر دبیر این مجمع، پس از آن که موضوع، نزد رهبری مطرح گردید، ایشان این مسئله را «یک حلقهٔ مفقودهٔ راهبردی» تعبیر و به مجمع تشخیص مصلحت نظام ابلاغ کرد که چشمانداز بیستسالهٔ آیندهٔ کشور را ترسیم کنند. از اعضای مجمع تشخیص، افراد زیر جزو کمیسیون تدوین سند چشمانداز بودهاند: محسن رضایی، زنگنه، حبیبالله عسگر اولادی، نبوی، ایروانی، محمد هاشمی، علی اکبر ولایتی، مجید انصاری، حسین مظفر. واگذاری تدوین سند چشمانداز به مجمع تشخیص مصلحت نظام، با این استدلال انجام پذیرفته که، چون سند چشمانداز خود نوعی تدوین سیاست کلّی نظام است، پس در حیطهٔ وظایف مجمع میباشد. در هر حال، سند چشمانداز در آذر ماه سال ۱۳۸۲ به عنوان برنامهٔ بیستسالهٔ کشور و با عنوان «چشمانداز جمهوری اسلامی ایران در افق ۱۴۰۴ ه. ش» از سوی مقام معظم رهبری به رئیسجمهوری وقت، محمد خاتمی، ابلاغ شد. سوال اینجاست که چرا از مجمع تشخیص مصلحت و دبیر وقت (جناب محسن رضایی) درباره عملکرد کاری اش برای تحقق سند چشم انداز سوال نمیشود؟ چرا در شرایطی که مقرر بود در بسیاری از شاخصها و حوزهها، اول منطقه باشیم، دچار انحراف در عملکرد هستیم. هرچند که اگر پای صحبت این دسته از دوستان بنشینیم، با میان کشیدن پای تحریم همه چیز را توجیه میکنند و کمتر توجهی به کم توانی شخصی در راهبری راهبردی کار نمیشود. نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران، تا کی باید تاوان چنین هزینههای گزافی را بپردازد و ملاحظه گری نسبت به افراد داشته باشد؟ متن انتقادی مهران صولتی، عباس عبدی و حسین جلیلی در همین رابطه، اقدام به بررسی برخی از ابعاد عدم تحقق سند چشم انداز نموده است.
کد خبر: ۳۹۶۸۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۳۰
مانی بشرزاد،پژوهشگر و مترجم:
انتظار اول از دولت چهاردهم این است که بپذیرد اقتصاد نیز به مانند علوم دیگر، قوانینی دارد و این قوانین به صرف اینکه به مذاق ما خوش نمیآید، عذر موجهی برای عدم تبعیت از آنها نیست. همانگونه که آین رند روزی نوشت «میتوان واقعیت را نادیده گرفت اما نمیتوان از تبعات نادیده گرفتن واقعیت فرار کرد»، دولت بعدی قبل از اعمال هرگونه سیاست اقتصادی باید این نکته اساسی را بپذیرد.کرامت انسانی این نیست که سیاستگذار، همه چیز زندگی افراد را با مقررات تعیین کند. الکسی دوتوکویل، مقرراتگذاری مضاعف را «خودکامگی نرم» مینامید، نوعی از قیممآبی مرجع قدرت تصمیمگیری که تلاش دارد با رهایی فرد از چالشهای ذهنی و دغدغههای زندگی، مردم را به مثابه کودکانی ابدی و نیازمند قیم نگاه دارد. رشد تولید و نوآوری در محیطی اتفاق میافتد که کرامت انسان حفظ شده باشد.اگر دولت چهاردهم عزم راسخی برای تغییر مسیر اقتصاد کشور از ابتلای به تورم بالا، رانت و کسری بودجه، بهسوی ثبات، رقابت و انضباط مالی را دارد، باید از وعده ساخت بهشت دادن پرهیز کند، به این دلیل که این تغییر مسیر، بدون پذیرش هزینه میسر نیست و جامعه از نظر فکری، نیاز به آمادگی دارد.
کد خبر: ۳۹۴۹۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۰۷
ضرر صنایع از تحریم؛
صنعت در ایران گرفتار است؛ از سویی به دلیل وضعیت و شاخصهای اقتصادی و تحریمهای ظالمانه و از سوی دیگر به دلیل نبود برنامه و استراتژی توسعه؛ شاید بزرگترین ضربه را صنعت کشور از همین منظر میخورد.استراتژی توسعه صنعتی به مجموعهای از جهتگیریهای بلندمدت گفته میشود که از یکسو، چارچوب و نحوه ارتباط بخش صنعت کشور با اقتصادجهانی را تعریف میکند و از سوی دیگر بهطور غیرمستقیم بر تخصیص منابع بین صنایع و یا گروههای صاحبنفوذ جامعه اثر میگذارد. به این ترتیب استراتژی توسعه صنعتی به مثابه نقشه راهی است که سیاست صنعتی کشور را تعیین میکند. در واقع، سیاست مذکور در بردارنده همه سیاستهای صنعتی، تجاری، ارزی، پولی و مالی است که همگی در یک راستا و به صورت هماهنگ در جهت تحقق استراتژی توسعه صنعتی تنظیم میشوند.در چنین شرایطی، هنوز احکام مهمیکه لازمه تدوین استراتژی توسعه صنعتی است روی زمین مانده است. بهنظر میرسد در سایه همین ابهام و بی عملی است که صنایع در ایران، قربانی کمبودها میشوند و در شرایطی که حرکت چرخهای صنعت میتواندمتضمن فعالیت اقتصادی مولد باشد، قطع برق صنایع بهدلیل فعالیت ماینرها و استخراج رمز ارزها، ارجح شناخته شده و این حرکت بیبرنامه تداوم مییابد. از اینرو انتظار میرود دولت سیزدهم نسبت به مشخص کردن جایگاه صنعت در اقتصاد ایران هرچه سریعتر اقدام کرده و با تدوین برنامهای دقیق نسبت به اولویتبندی صنایع اقدام کند تا نقشه راه برای سالهای پیشرو روشن باشد. در این شرایط سایر بخشها از جمله سیاستگذاران حوزه انرژی با دریافت دقیق مسیر حرکت، خود را با وضعیت ترسیم شده تطبیق داده و لازم است فضا را برای رشد بخش مولد اقتصاد مهیا کنند. مهمترین دستاورد این اقدام مهار تورم افسارگسیخته، ایجاد اشتغال پایدار و همچنین بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی در جامعه خواهد بود.
کد خبر: ۳۹۲۰۶۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۱
عملکرد دولت در فروردین ۱۴۰۲؛
رئیسجمهور که مسئولیت هدایت و پیشبردِ فعالیتهای دولت و رهبری هیات وزیران را بر عهده دارد، سال جدید را با اعمال چند تغییر فنی در ترکیب تیم سیزدهم آغاز کرد تا گامی در جهت تحقق وعده های داده شده به مردم بردارد.
کد خبر: ۳۸۷۹۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۰۲
پیام نوروزی سال ۱۴۰۲؛
ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری با اشاره به اینکه مسائلی مانند ناآرامیهای پاییز (که در پی مرگ مشکوک و تاسفبار مهسا امینی دختر جوان کردستانی در بازداشت گشت ارشاد تهران باعث اعتراضات گسترده در سراسر کشور شد) کام مردم را تلخ کرد، گفت که برنامه اصلی دولت در سال جدید کنترل تورم همراه با رشد پایدار اقتصادی است.
کد خبر: ۳۸۷۳۰۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۰۱
گزارش پژوهشکده پولی و بانکی؛
در کشوری که به دلایل بیثباتی اقتصاد کلان، نرخ تشکیل سرمایه یک دهه منفی بوده و استهلاک سرمایه از تشکیل سرمایه پیشی گرفته و بخش غیرمولد و سفتهباز طرفدار بیشتری دارد، در این شرایط اگر دولت و بخش عمومی هم از طریق بودجه عمومی (عمدتا بودجه عمرانی) و تسهیلات تکلیفی نتواند به تشکیل سرمایه کمک کند، آیا بخش مولد بسیار نحیفتر از این نخواهد شد؟ البته که این نقد نیز به سیاستهای دولت وارد است که در بخشهایی بدون داشتن نگاه توسعهای، صرفا دست به پولپاشی میزند و اهداف اشتغالزایی در حد پولپاشی رها خلاصه میشوند.
کد خبر: ۳۸۲۹۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۰۹
راهکار برون رفت از تورم؛
چند دهه است که شاهد تورمهای چشمگیر در کشور هستیم که لازم است تیم اقتصادی دولت تمهیدات ویژهای را برای مهار تورم در نظر بگیرد.
کد خبر: ۳۵۵۹۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۳۰
راهبرد استفاده صحیح منابع ارزی؛
آزاد سازی منابع بلوکه شده ایران در برخی از کشورها درحالی مطرح است که نگرانی برخی کارشناسان در خصوص نحوه مصرف این دارایی شدت گرفته است.
کد خبر: ۳۵۲۷۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۰۸
سردار دهقان:
حسین دهقان، داوطلب سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: یک بار هم نظامیها مسئولیت اداره کشور را به دست بگیرند، مگر چه اشکالی دارد؟ بپذیرید که در جمهوری اسلامی هیچ سپاهی از اول نظامی نبوده است.
کد خبر: ۳۳۹۱۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۰۴
بررسی فرهنگ اقتصادی کشور
نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران میگوید، برای بهبود شاخصهای کلان اقتصاد ایران باید فرهنگ اقتصادی کشور که برای دورانی طولانی اشتباه بوده، اصلاح شود.
کد خبر: ۳۳۴۱۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۰۲
فرهنگ حکمرانی اقتصادی؛
سال ۹۹، سال چندان خوشایندی برای فعالان اقتصادی نبود.
کد خبر: ۳۳۳۹۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۰۱
تلخیصی از شاهین موسوی؛
عجم اوغلو و رابینسون در کتاب چرا برخی ملت ها شکست می خورند؟،به ارزیابی عملکرد اقتصادی جوامع در طول تاریخ پرداخته اند. آنان با رَد فرضیات جغرافیا، فرهنگ و غفلت سیاستمداران، عامل اصلی اختلاف میان کشورها را وجود نهادهای سیاسی و اقتصادی متفاوت می دانند. . آنان درسطح اول مطالعه خود ، نهادهای سیاسی و اقتصادی را به دو دسته بهره کش و فراگیر تقسیم می کنند. نهادهای اقتصادی فراگیر (که در گرو شکل گیری نهادهای سیاسی فراگیر می باشند) در مراحل بعد، خود حامی این دسته از نهادها هستند، با حفظ حقوق مالکیت، زمینه های ایجاد تخریب خلاق را فراهم می آورند . در سطح دوم مطالعه به این موضوع پرداخته می شود که چرا نهادهای سیاسی و اقتصادی فراگیر در تعداد اندکی از کشورها شکل گرفته است؟ با مطالعه این کتاب ، شاید درک ضرورت بازمهندسی در ساختار-کارکرد سه دسته نهاد قضایی ، امنیتی و نظامی بعداز تثبیت یک نظام سیاسی در کشورهای مختلف ، با سهولت بیشتری قابل پذیرش گردد. باز مهندسی که تاخیر در آن، می تواند ضربه زننده به پایه های مشروعیت نظام سیاسی حاکم باشد.
کد خبر: ۳۳۲۱۸۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۱۹
ریشههای فقر؛
بررسی دلایل روند صعودی فقر و افزایش ناعدالتیهای اقتصادی در گفتگو با «علی دینی ترکمانی»، کارشناس اقتصادی
کد خبر: ۳۲۴۴۹۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۱/۰۷
کمال اطهاری نوشت
این مطلب را نوشتم تا به حوزه سیاسی، بیماری خوددرماندگیاش را گوشزد کنم. بدون شک این بیماری تنها با رجوع حوزه سیاسی به انجمنهای مدنی، صنفی و تخصصی و روشنفکران جامعه مدنی، برای تدوین یک برنامه توسعهبخش و پیروی از نسخه آن با وفاق اجتماعی و سیاسی قابل درمان است. اما از آنجا که یکی از خصایص این بیماری، ناآگاهی به آن و حتی در صورت آگاهی، وجود «مشکل و مانع در تعامل و ارتباطات اجتماعی» برای درمانش است؛ انجمنهای مدنی، صنفی و تخصصی و روشنفکران جامعه مدنی نباید منتظر پیشقدمی حوزه سیاسی بمانند.
کد خبر: ۳۱۴۶۶۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۱۱
روابط چین و آمریکا؛
در حالی که برخی از احتمال برقراری یک ماه عسل غیرمنتظره در روابط چین و آمریکا با روی کار آمدن بایدن خبر میدهند، اما نگاهی به گسلهای راهبردی بین طرفین نشان میدهد که حتی در صورت وقوع، عمر این ماه عسل بسیار کوتاه خواهد بود.
کد خبر: ۳۱۳۹۷۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۰۷
در گفتگو با با مقام بانک مرکزی؛
رئیس پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی در پاسخ تشریحی به این سؤال "چرا بعد ۴۰سال نتوانستیم تورم را حل کنیم؟" از همقسمشدن همه دولت روی تورم هدف ۲۲درصد خبر داد و گفت: مشکل تورم از جانب عرضه کل اقتصاد و ۲ شاخص مهم «نوآوری» و «بهرهوری» است.
کد خبر: ۲۸۷۴۹۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۲۲
نتایج ۶ برنامه توسعه؛
بررسی تجربیات ۶ برنامه توسعه میتواند بهعنوان بازخوردی قابل تامل، مبنای تدوین برنامه هفتم توسعه قرار گیرد که در سالهای آتی قرار است اجرا شود.
کد خبر: ۲۷۸۱۵۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۰۷
رییس کل بانک مرکزی اعلام کرد:
«عبدالناصر همتی» رییس کل بانک مرکزی اعلام کرد: بانک مرکزی آماده استفاده گسترده از عملیات بازار باز برای کمک به دولت در مواجهه با مشکلات و کمک به رشد اقتصاد است.
کد خبر: ۲۶۸۹۸۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۱۶